Borne

Wat is een kaderbrief? De gemeentebegroting is het document waarin de voorgenomen gemeentelijke uitgaven en inkomsten bij elkaar worden gebracht. De kaderbrief geeft een eerste schets voor begroting. In haar betoog neemt SP fractievoorzitter Mieke Visser de 5 maatschappelijke opgaven uit de notitie “Koersen op de samenleving” van het Sociaal Cultureel Planbureau als leidraad. De SP fractie denkt dat deze opgaven ook voor Borne de kaders kunnen zijn voor de komende jaren.

1e opgave: Hoe geven we vorm aan samenleven in verscheidenheid
Op 1 januari 2022 treedt de nieuwe Wet Inburgering in werking en krijgen gemeenten de regie over de uitvoering. Doel is om inburgering sneller te laten verlopen, zowel in taal als in werk. De SP vraagt het college in het najaar met een voorstel te komen hoe de inburgering nieuwe stijl wordt ingericht. Wij verwachten dat onze gemeente in de uitvoering voordeel kan halen uit het bestaande actieplan Thuis in Borne.
Tot onze grote teleurstelling is het aandeel sociale huurwoningen in de Bornsche Maten maar mondjesmaat gestegen naar zo’n 6%. De kans is groot dat Borne in deze wijk nog eens 400 woningen mag bouwen. Wij dagen het college uit om in het bestemmingsplan en in een bijbehorend beeldkwaliteitsplan voorwaarden op te nemen voor innovatieve bouwconcepten, waarbij meer rekening wordt gehouden met jongere en oudere alleenstaanden en starters uit de lagere en middeninkomens.

2e opgave: Hoe zorgen we dat burgers zinvol en volwaardig mee kunnen doen
Betaald werk helpt om zinvol en volwaardig mee te kunnen doen. Jongeren met flexbanen of in de stagefase van hun opleiding en mensen met een handicap stonden in de coronacrisis als eersten aan de kant.
Ongeveer 290 inwoners in Borne zijn afhankelijk van een uitkering. De doelstelling voor uitstroom naar werk wordt om diverse redenen in de afgelopen jaren niet gehaald. De SP vraagt het college om het oude concept monitoring sociaal domein uit 2017 weer op te pakken, zodat de raad periodiek inzicht krijgt in de resultaten van ondersteuning en begeleiding.
De SP fractie vraagt het college om nog dit jaar uitvoering te geven aan de motie van 20 september 2020 en in ieder geval een inclusie agenda op te stellen, zodat een raamwerk ontstaat voor de verdere invulling van gehandicaptenbeleid.

3e opgave: Hoe zorgen we dat kwetsbare mensen de zorg en ondersteuning van overheid en samenleving krijgen die ze nodig hebben
De SP fractie heeft het college op 8 juni gevraagd de uitgangspunten voor het programma sociaal domein te wijzigen en daarvoor de drie ambities uit dit document te gebruiken; t.w. het bieden van passende ondersteuning in combinatie met steun uit eigen omgeving; goede  samenwerking met partners in de zorg en begeleiding, en kostenbeheersing.
Daarnaast merken wij dat we ons als gemeente nog meer moeten inzetten om de ingewikkeldheid van dit hele beleidsterrein begrijpelijk te houden voor onze inwoners.
Uit beroep en bezwaar en publicaties in de media is ook in het uitvoeringsgebied van Hengelo/Borne discussie ontstaan over criteria wat binnen de marges aan giften in combinatie met een uitkering te billijken is. De basis is immers nul. En, wat als fraude wordt gezien en wat niet.
Het college gaat uitvoering te geven aan de motie vrijstelling incidentele giften voor dagelijkse levensbehoeften. Daar zijn we blij mee. De SP fractie zou graag beknopt inzicht krijgen in de criteria die bij uitkeringsgerechtigden worden toegepast t.a.v. werk en inkomen.

4e opgave: Hoe zorgen we dat mensen zich gehoord voelen en kunnen vertrouwen op elkaar, de overheid en instanties
De SP fractie heeft al eerder aandacht gevraagd voor het versterken van imago van raad en college. Toen was de uitkomst van de burgerpeiling over vertrouwen in de gemeente, mede aanleiding. Het besluitvormingsproces in college en raad rond het voormalige AZC complex vormde eind vorig jaar en begin dit jaar ook een aanleiding. Het inrichten van een serviceloket kan de dienstverlening verbeteren, maar is niet het antwoord op versterken van vertrouwen.

5e opgave: Hoe geven we vorm aan een evenwichtige, maatschappelijke verdeling als het gaat om verduurzaming van Nederland.
Kernwoord voor de SP is daarbij klimaatrechtvaardigheid: lusten en lasten eerlijk verdelen.
We blijven nadruk leggen op energiebesparing, zoveel mogelijk zelfvoorziening, samenwerking in de regio, uitvoering samen met onze inwoners, criteria voor lokaal eigendom die onderdeel zijn van de vergunningverlening en ruimte houden om in te kunnen spelen op nieuwe ontwikkelingen.

De opgave bij de Financiële positie van Borne
Het financiële perspectief van de gemeente Borne is moeilijk te voorspellen, zo is gebleken.
De reservepositie nam in 2020 af met 5 miljoen euro. De SP fractie is van mening dat Borne bij alle ambities ook vet op de botten moet kweken.
Daarom geven wij er de voorkeur aan om de vrijval ozb uit de jaren 2017-2020 aan de reserves toe te voegen.
De SP fractie onderschrijft de begrotingsuitgangspunten, maar de suggestie om een deel van het geld uit arbitrage jeugdzorg voor ander beleid dan sociaal domein te gebruiken staat daar haaks op. Het structurele voordeel uit dit bedrag is niet op voorhand te bepalen. Geld voor de jeugdzorg moet naar de jeugdzorg gaan, in ieder geval naar sociaal domein.
De SP fractie heeft gevraagd om de beleidswensen integraal onderdeel te laten zijn van de kaderbrief en in perspectief te zetten. Dat is niet gelukt. Het financiële perspectief voor de komende jaren geeft daardoor een onvolledig beeld.
Zo vindt de SP fractie dat voor herijking van Mijn Borne 2030 eerst een voorstel op tafel moet komen en pas aan de hand daarvan een budget kan worden vastgesteld.

Tot slot: aan het begin van de coronapandemie las ik bij toeval het boek Koorts van de Zuidafrikaanse schrijver Deon Meyer. Een vader en zoon bevinden zich in een landschap en samenleving waarin na een virusepidemie alle structuur en waarden zijn verdwenen en de onveiligheid alom is.  Ze gaan op zoek naar mensen en mogelijkheden om nieuwe solidariteit te kweken en hun oude samenleving met de waarden opnieuw te scheppen.
Het was bijzonder om dit aangrijpende boek te lezen in een periode dat solidariteit ook in ons land onder druk kwam te staan.

Solidariteit is misschien wel de grootste uitdaging voor de komende jaren. Gaan we voor onszelf of gaan we voor ons samen.