Programma 2018-2022
Sociaal Domein
Werk & Inkomen: wat wil de SP bereiken?
♦De sociale werkvoorziening blijft behouden als re-integratie en werk-leerbedrijf en werkplaats voor beschut werk.
♦De samenwerking in onze arbeidsmarktregio wordt verder versterkt: afspraken per sector met duidelijke doelen voor aanpak jeugdwerkloosheid, zij-instroom ouderen en leerwerktrajecten voor mensen met afstand tot de arbeidsmarkt.
♦De SP is voor een adequaat armoedebeleid. D.w.z. dat alle mogelijkheden die er zijn om armoede te bestrijden ook daadwerkelijk worden benut. Daarnaast matiging in het verhogen van heffingen en tarieven en een ruimhartig kwijtscheldingsbeleid voor huishoudens met een inkomen tot bijstandsniveau.
♦Er wordt niet gewerkt onder het minimumloon en er worden geen bestaande banen verdrongen door werken met behoud van uitkering of andere vormen van maatschappelijke participatie. Dit moet met de verdringingstoets worden bewaakt (Initiatiefwet SP, aangenomen Tweede Kamer 21/02/2017).
♦De gemeente moet alert zijn op onbedoelde werking van regelgeving binnen de participatiewet die voor sommige mensen nadelig kan uitpakken, zoals het vervallen van individuele inkomenstoeslag bij een tijdelijke baan (armoedeval), of de kostendelersnorm (mantelzorgboete).
♦Schuldhulpverlening moet een laagdrempelige voorziening zijn. Preventie en vroegtijdige signalering zijn bij schuldhulpverlening belangrijk om het ontstaan van grote schulden te voorkomen.
Overheveling van Rijk naar Gemeenten
De gemeenten staan sinds 2015 voor de grote opgave om met alle bezuinigingen van de rijksoverheid de opgelegde taken uit te voeren op het terrein wat nu in Borne het sociale domein heet: Wet Maatschappelijke Ondersteuning (WMO), jeugdzorg en participatie. De transformatieagenda van het College is een ambitieuze aanzet voor maatwerk voor mensen die een beroep doen op zorg of ondersteuning. Het kan o.i. vooral nog beter waar het de communicatie met de burger betreft. De sterke bezuinigingen gingen gepaard met strakke regels. Het risico daarbij is dat de individuele menselijke maat vooral de goedkoopste maat moet zijn. Met andere woorden: de portemonnee van de lokale overheid bepaalt de zorg. Dus: aandacht houden voor professionele zorg. Dat kan ook door initiatieven van mensen die zorgvernieuwend zijn, te helpen ontwikkelen en te ondersteunen. Daarnaast blijven we de resultaten van het uitgevoerde beleid vergelijken met de ervaringen die we horen van burgers.
Werk en inkomen
De economie groeit en dat betekent ook meer werkgelegenheid. Iedereen in Borne zou daarvan moeten kunnen profiteren. Zoveel mogelijk mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt moeten worden begeleid naar een betaalde baan in de vorm van passend werk in een reguliere arbeidsomgeving. We kiezen er daarbij voor om re-integratie naar betaald werk samen met professionele partners te blijven organiseren, zoals het werk-leerbedrijf SWB, onderwijspartners als ROC , UWV en ondernemersorganisaties. De kennis en ervaring van de sociale werkvoorziening uit een reeks van jaren kan goed worden gebruikt worden om mensen met een arbeidsbeperking te ontwikkelen en te begeleiden om daarmee hun kansen op regulier werk via de zogenoemde garantiebanen te vergroten. Het lange termijn doel moet daarbij voorop staan: iemand in staat stellen om met een duurzame arbeidsplaats in eigen levensonderhoud te kunnen voorzien.
De SP is tegen werken met behoud van uitkering of werken onder het minimumloon. Voor mensen die (tijdelijk) geen reguliere baan aankunnen, kan een gesubsidieerde baan uitkomst bieden. Gesubsidieerd werk is bedoeld als tussenstap naar gewoon werk, daarom moet deze fase kort duren. Die tussenstap kan ook worden gebruikt om mensen bij of om te scholen. Wij zijn vóór het inzetten van loonkostensubsidies (aanvulling tot minimumloon) en tegen loondispensatie (werken onder minimumloon). Werken moet lonen. Als iemand door een blijvende arbeidsbeperking niet in staat is volledig te werken en dus ook niet voldoende inkomen kan verwerven, moet het inkomen worden aangevuld en niet gekort. Voor mensen voor wie regulier werken geen reële optie is, blijft het ook voor de eigen ontwikkeling belangrijk om aan de samenleving deel te nemen, bijvoorbeeld in de vorm van vrijwilligerswerk of andere activiteiten. Maatschappelijke participatie is geen loonvormende arbeid, maar kan wel een opstap zijn. Ook scholing moet hiervan deel kunnen uitmaken. Samenwerking met andere gemeenten maakt aangepaste scholingstrajecten gemakkelijker haalbaar. De SP blijft zich inzetten voor een goede begeleiding van mensen met afstand tot de arbeidsmarkt, zowel voor jongeren als volwassenen. Samenwerking tussen de Twentse gemeenten juichen we toe.
Wajong
De SP maakt zich zorgen over de groep Wajongers, die per 1 januari 2018 5% worden gekort op hun uitkering (van 75 naar 70% van het minimumloon) als ze geen baan hebben. Het gaat hier om ongeveer 75.000 mensen in heel Nederland. Deze jongeren hebben daarnaast veel moeite om een baan te vinden. Zij dreigen tussen wal en schip te geraken.
Armoedebestrijding en schuldhulpverlening
Iedereen heeft recht op een fatsoenlijk inkomen. De SP is niet tegen rijkdom, maar wel tegen armoede. Armoede is in Nederland natuurlijk een relatief begrip, maar de SP houdt zich vast aan de definitie: mensen die te weinig financiële middelen hebben, gemeten naar de gemeenschappelijke opvattingen over wat iemand in onze samenleving nodig heeft om een menswaardig bestaan te kunnen leiden. Dat geldt ook voor werkenden waarvan het inkomen maximaal 120% van het minimumloon bedraagt. Indien dit de participatie van mensen verhoogt en de armoedeval vermindert, zou naar onze mening een verhoging naar 130% bespreekbaar moeten zijn. Een eerlijke verdeling van welvaart en welzijn ligt meer dan ooit in handen van de gemeente. Niet iedereen is op de hoogte van de voorzieningen die beschikbaar zijn of weet de juiste weg te vinden. De SP zal vol inzetten om de voorzieningen die er zijn terecht te laten komen bij hen die deze het hardst nodig hebben.
Schuldhulpverlening is een structureel onderdeel van armoedebestrijding, waarbij gezocht moet worden naar oplossingen die recht doen aan de verantwoordelijkheid van alle betrokkenen. Daarbij is ook de samenwerking met maatschappelijke partners zoals woningcorporaties, nutsbedrijven, zorgverzekeringen e.d. van belang. Verder moet er scherp op worden toegezien dat mensen altijd kunnen beschikken over het inkomen dat binnen de beslagvrije voet valt.
Zorg & Ondersteuning: Wat wil de SP bereiken?
♦Geen marktwerking in de zorg
♦Het recht op zorg en ondersteuning moet gegarandeerd blijven.
♦De SP is voor voorzieningen waarbij mensen de regie over hun eigen leven houden, waarbij zorg meer betekent dan technische verpleging/verzorging en hulp en waarbij thuiszorgmedewerkers een CAO loon hebben dat overeenkomt met een vergelijkbare functie in andere sectoren van de zorg.
♦Terugdringen van bureaucratie en onnodige regelgeving binnen het sociale domein. Zorgverleners moeten niet een groot deel van hun tijd bezig zijn met administratieve handelingen.
♦Mantelzorgers mogen niet overbelast raken als gevolg van het gemeentelijk beleid om zorg en ondersteuningsvragen zo veel mogelijk in de eigen omgeving op te lossen. Budget beschikbaar stellen om op de dag van de Mantelzorg alle mantelzorgers in het zonnetje te zetten.
♦Een overkoepelende cliëntenraad instellen die mag meepraten over beleidsvoornemens op het gebied van zorg en maatschappelijke ondersteuning, participatie en jeugdzorg.
♦Burgers moeten optimaal worden geïnformeerd. Er moet daarom in begrijpelijke taal worden gecommuniceerd. Inwoners worden betrokken bij het toetsen van informatie op leesbaarheid en taalgebruik. Deze informatie dient bovendien breed toegankelijk te zijn, waarbij digitale informatie en informatie op papier gelijkwaardig aan elkaar zijn.
♦In bouwplannen moet rekening worden gehouden met de toegankelijkheid voor ouderen en mensen met een beperking. Deze moeten vooraf getoetst worden door gebruikers.
♦Een einde aan de jaarlijkse aanbestedingen in de jeugdzorg. In plaats hiervan kunnen gemeenten meerjarige contracten afsluiten.
♦Professionals in de zorg moeten de ruimte krijgen om hun verantwoordelijkheid te nemen. Zij dienen betrokken te worden bij beleidskeuzes binnen hun werkveld. Zij zijn door hun deskundigheid in staat om te bepalen wat de juiste zorg (op maat) is.
Thuiszorg en andere vormen van ondersteuning (WMO)
De gemeente is verantwoordelijk voor de uitvoering van zorg en ondersteuning. Dat betekent dat de gemeente ervoor moet zorgen dat mensen die een beperking hebben en daardoor minder zelfredzaam zijn, worden geholpen. Dat kan door het toekennen van voorzieningen zoals huishoudelijke hulp, vervoer op maat of hulpmiddelen. Ook kan de gemeente persoonsgebonden budgetten (pgb’s) toekennen. Huisbezoeken vinden wij daarbij het beste uitgangspunt voor het vaststellen van de vraag wat iemand nodig heeft. De SP is van mening dat mensen recht hebben op zorg die bij hun beperking past. Daarom hebben we er de afgelopen jaren voor gepleit dat er niet wordt bezuinigd op maatwerkvoorzieningen; dus op de persoon gerichte specifieke hulp. Dat kan net zo of misschien wel meer kostenbesparend zijn dan het strak vasthouden aan regels en protocollen om zo goedkoop mogelijk te werken. Daarnaast moeten de gebruikers meer worden betrokken bij de beleidskeuzes. Niet alleen een Adviesraad Sociaal Domein laten meepraten, maar ook een (overkoepelende) Cliëntenraad.
De SP is tegen marktwerking in de zorg. Wij willen dat de gemeente de regie over zorgtaken zoveel mogelijk in eigen handen houdt. Waar mogelijk worden aanbestedingen vermeden. In plaats daarvan gaan we met loyale partners bestendige meerjarige relaties aan. De professional, bijvoorbeeld een wijkverpleegkundige, beoordeelt wie welke zorg nodig heeft en hoeveel zorg. De (thuis)zorg gaat kleinschaliger werken, vanuit de wijk met een vast team. Zo krijgen mensen die zorg nodig hebben minder verschillende verzorgers over de vloer, wat met name voor ouderen veel minder onzekerheid met zich meebrengt.
Wij vinden dat dagbesteding zo veel mogelijk laagdrempelig moet wordt georganiseerd, waarbij ook samenhang wordt aangebracht tussen doel en doelgroep. Jongeren en volwassenen: maatschappelijke ontwikkeling en activering. Ouderen: behouden van sociale contacten en enige zelfredzaamheid. Ook hier samenwerking met professionals overeind houden.
Jeugdzorg
Gemeenten zijn verantwoordelijk voor de jeugdzorg. Sinds 2015 hebben instellingen op het gebied van jeugdzorg te maken met aanbestedingen. Terwijl de marges bijzonder klein zijn en al gauw het gevaar bestaat een bod uit te brengen dat onder de kostprijs ligt, moeten instellingen ook nog eens veel energie en uren van gespecialiseerde medewerkers inzetten bij de verplichte aanbestedingen. Dat zijn uren die men liever in de zorg stopt. Aan de ene kant is men elkaars concurrent bij de aanbesteding, maar wordt er tegelijkertijd ook verwacht dat er goed wordt samengewerkt. Het sluiten van meerjarige contracten zou aanbieders van jeugdzorg een veel stevigere basis geven en de gemeente een hoop bureaucratie besparen.
Het gebrek aan geld voor de jeugdzorg moet worden opgeheven, zodat jongeren eerder worden geholpen en niet in ernstige crisissituaties terecht komen. Jongeren met ernstige gedragsproblemen krijgen te vaak een te licht (standaard)pakket aan hulp. Dit kan leiden tot een verergering van de problematiek en kost de gemeente dan meer geld. Geef de professional meer zeggenschap over het te volgen traject, ook in de samenwerking met het onderwijs.